Šibenik en Trogir
Het is tijd voor stedentrips! We worden keihard opgelicht in Šibenik en ontdekken het Eurovisie Songfestival weer in Trogir.
Veeg naar links en naar rechts om door de foto’s te bladeren.
De afgelopen twee dagen stonden in het teken van stedentrips. Voor de eerste, gisteren, hoefden we niet ver weg, want we waren er al: Šibenik. De stad staat bekend (in Kroatië althans, ik had er ook nooit van gehoord voor we erheen gingen) om het feit dat het de eerste stad is die door Kroaten is gesticht en niet door Grieken, Romeinen, Venetianen of IJslanders. Het is een mooi stadje dat langs de helling van de Krka ligt, die hier in een langgerekt meer overgaat voordat ze in de Adriatische Zee uitstroomt. Bovenop de heuvel is een kasteel gevestigd en niet ver daar beneden, net buiten de oude stadsmuur, is ons appartement. Via een flinke trap kunnen we in één keer naar de jachthaven beneden lopen, waarvandaan de gehele boulevard, vol met terrasjes en restaurantjes, zich langs Šibenik uitstrekt.
Vlak daarnaast vinden we één van de highlights van de stad: de kathedraal van Sint James, die bijzonder is omdat ze volledig uit niet-gemetselde natuurstenen blokken bestaat. Naast de kathedraal wordt nog een tribune afgebroken van een eerder concert, wat Vonne de kans geeft om van de ons omringende architectuur te genieten, alhoewel er wel een paar zongebruinde werklui zonder T-shirt in de weg lopen. Eerst trekken we de straatjes van de oude binnenstad in, die ook hier meer weg hebben van een doolhof dan van een stad en grotendeels uit traptreden bestaan, maar wel mooie plaatjes opleveren. We vragen ons wel af hoe ouderen en/of gehandicapten hier ooit doorheen moeten komen, want eenvoudig lijkt het ons allerminst.
Een tweede attractie dient zich aan diep in de wirwar van straatjes: een kloostertuin vol met verschillende kruiden. We treffen een groot deel van ons keukenkastje aan in levenden lijve en nog een flink aantal meer kruiden ook. De gehele tuin wordt blijkbaar onderhouden door één vrouwtje die origineel een schoonmaakster was, maar erg groene vingers bleek te hebben. Dat vertelt althans een medewerker die ons benadert en vriendelijk vraagt of we misschien een donatie willen doen voor het onderhoud. Ze vragen niet expliciet om een toegangsprijs, in tegenstelling tot bij het kasteel waar ze dat wel doen, maar er vanwege de verbouwing bijna niets te zien is. Dat blijkt overigens een waarschuwing die we een stuk letterlijker hadden moeten nemen dan dat we deden.
Een zekere auteur die uit privacy-overwegingen naamloos wenst te blijven, is vergeten om de tweede fles water mee te nemen.
Eén donatie en een klim naar boven verder, staan we dan bij de ingang van het kasteel. Die klim wordt prompt weer gevolgd door een afdaling wanneer we er achter komen dat een zekere auteur die uit privacy-overwegingen naamloos wenst te blijven, vergeten is om de tweede fles water mee te nemen en de eerste aardig leeg begint te raken. Een Konzum-minisupermarkt biedt gelukkig uitkomst en donuts met jam in plaats van een gat, zodat we even later weer vol goede moed en water omhoog kunnen klimmen. Bij de ingang treffen we inderdaad een bordje aan dat er werkzaamheden plaatsvinden en dat daarom alleen de eerste verdieping toegankelijk is. Dat lijkt ons geen al te groot bezwaar en dus kopen we toch een kaartje.
Niet veel later blijkt dat Kroatië er toch een hele andere definitie van “verdieping” op nahoudt dan dat wij dat doen, want je kunt alleen een stuk langs de buitenmuur van het kasteel lopen. Toegegeven, het uitzicht over Šibenik en de baai zijn spectaculair en de toegangsprijs is bepaald niet hoog te noemen, maar we voelen ons toch danig misleid. Ook een aantal andere toeristen komen even later bij het einde van de muur, zien de bouwhekken en beginnen onderling te bespreken of er misschien iets schort aan hun interpretatie van first floor. We troosten ons met de gedachte dat de foto’s ook wat waard zijn en dat we in elk geval wel aan de restauratie van het fort hebben bijgedragen.
We dwalen nog een beetje door de schilderachtige binnenstad heen en besluiten dan een terrasje aan het water te pakken. Er is er een met van die hangende schommelbankjes en al snel schommelen we in de schaduw van een grote parasol met een koud drankje, terwijl naast ons het water zachtjes tegen de kade en de bootjes klotst. Dít is vakantie.
Aangezien we een appartement met keukentje hebben, besluiten we deze in te zetten. In een klein supermarktje aan de voet van de heuvel met het appartement erop proberen we ingrediënten voor een maaltijd bij elkaar te sprokkelen. Dat wordt enigszins bemoeilijkt door het feit dat het supermarktje ook echt heel klein is, we maar één maaltijd willen en alle grootverpakkingen dus van weinig nut zijn en dat alles in het Kroatisch is. Uiteindelijk vinden we dan toch een aantal zaken die bij elkaar een maaltijd zouden moeten kunnen vormen: rijst met een tomatensaus gevuld met erwten, een hele bleke paprika en ingeblikte ham. Wonder boven wonder lukt het ons nog ook om er een smakelijke maaltijd van te produceren, die we in de warme avondlucht heerlijk op het terras van ons appartement nuttigen. Waren de avonden thuis ook maar zo lang en warm…
Terug naar Trogir
Na Šibenik zelf is vandaag Trogir aan de beurt. Het is een uurtje met de bus en ligt eigenlijk wat dichter bij Split dan bij onze huidige verblijfplaats. Sterker nog, op de kaart zien we ineens dat Trogir vlak naast de luchthaven ligt, veel dichterbij dan Split zelf. We hadden in dat geval voor onze laatste nacht ook voor Trogir kunnen kiezen, al zal nog een avondje Split zeker geen straf zijn. Verre van!
Het oude centrum van Trogir is een klein eilandje dat net tussen de kust en Čiovo in ligt, dat toch minder schier en meer eiland blijkt te zijn dan eerst gedacht. Het busstation blijkt pal naast de brug te liggen, dus we staan al snel op het oude stadsplein voor de kathedraal van Sint Laurentius en het stadhuis. We besluiten om eerst de kathedraal te bezoeken—het is een mooi licht gebouw met als hoogtepunt het ontzettend mooi vormgegeven graf van de Heilige Orsini, de eerste bisschop van Trogir. Ook de toren naast de kathedraal schijnt bijzonder te zijn vanwege de verschillende bouwstijlen die zijn toegepast, nadat een groot deel niet al te lang na de bouw weer verwoest werd in een oorlog.
Mocht je overigens denken dat dat soort verhalen altijd over lang geleden gaat en over bijvoorbeeld de Venetiërs tegen de Turken: de kathedraal in Šibenik heeft nog altijd de gaten in de deur van rondvliegende scherven als gevolg van bombardementen in de jaren ’90… Hoe dan ook, we besluiten de klokkentoren te beklimmen en beginnen met één van de meest gladde en smalste wenteltrapjes omhoog waar ik ooit op gestaan heb. Romaans, Venetiaans–Gotisch, Renaissancistisch, welke bouwstijl dit ook is, leuningen en comfort maken blijkbaar geen deel uit van deze bouwstijl. Maar eenmaal boven sta je dan ook wel op een ruime rondgang met een vloer die afloopt naar een lage balustrade, dus dat scheelt.
En ja hoor. Zesentwintig horizontaal: het winnende Songfestival-nummer van 1974.
In de toren kun je nog verder omhoog, maar één blik omhoog in de zeer hoge en geheel open ruimte met grote open vensters vertelt me dat ik mogelijk wel naar boven, maar daarna nooit meer naar beneden kom en ik geef mijn portie klimmen dan ook aan Sint Fikkie. Vonne besluit de klim wel te wagen, maar komt toch ook met wat bibbers in de benen weer terug: de stenen trap blijkt hogerin over te gaan op een stalen trap met open treden. Maar, de foto’s van het uitzicht zijn er! We wachten nog even tot een paar andere mensen de wenteltrap is opgeklommen en beginnen dan aan de kronkelige en voorzichtige afdaling. Die verdraaid arme priester die hier vroeger constant op en af moest om de klokken te luiden!
Het centrum van Trogir blijkt uit dezelfde wirwar van straatjes te bestaan als het oude centrum van Šibenik. Ook hier hebben ze een mooie riva waar een aantal indrukwekkende jachten ligt afgemeerd. We besluiten wat te gaan eten, maar ook hier kennen de restaurantjes allemaal iemand die tegen je aan begint te praten over wat het restaurant allemaal heeft, welke gerechten er goed zijn, of je niet wilt gaan zitten, of je de menukaart wilt zien en waar je vandaan komt, terwijl je gewoon even op de kaart wil kijken wat ze zoal hebben en probeert te beslissen waar je eigenlijk trek in hebt. We kiezen uiteindelijk dan ook voor een tentje waar we wel even rustig op de kaart kunnen kijken. Dat blijkt een zeer goede keus, want even later genieten we van een heerlijke spaghetti en een salade.
Na het eten gaan we in de richting van het Kamerlengo-kasteel, dat samen met het nabijgelegen torengebouw van Sint Mark ooit de huisvesting van de Venetiaanse gouverneur vormde en bovendien als verdediging diende tegen aanvallen over het water. Met het kasteel van Šibenik nog vers in het geheugen, kopen we met enige aarzeling twee kaartjes. Opnieuw geldt dat er in eerste instantie weinig te zien valt: de binnenplaats is een groot terrein met stoelen en een podium voor concerten dat voor de rest leeg is. Maar, hier kunnen we wel de muren op en ook de hoogste toren beklimmen, waar fier een Kroatische vlag (gewoon een Nederlandse vlag met een wapenschild erop) op wappert. En ook hier hebben we een prachtig uitzicht over heel Trogir en de omringende baai. We lopen nog even wat rond, plegen een telefoontje naar huis vanuit de loggia op het stadsplein en gaan nog even in een parkje langs de waterkant zitten om uit te rusten en te genieten van het uitzicht. En dat is… wanneer het gebeurt.
Maar, op dit moment is er op de één of andere manier nog geen dag voorbij gegaan dat we er niet aan worden herinnerd. Is er niet ineens een artiest op TV die een of ander oostblokland heeft vertegenwoordigd, dan schalt er ergens op de dag wel ineens één van de winnende liedjes van de laatste jaren uit een speaker. En zoals het dan gaat: wanneer je het eenmaal hoort, blijf je het horen.
Tot vandaag. Geen liedjes, geen verwijzing, geen enkele reden om ook maar een seconde aan het hele gebeuren te denken. En dan trek je in het park in Trogir in je volledige onschuld het Sanders Vakantiepuzzelboek open bij een willekeurige puzzel en ja hoor. Zesentwintig horizontaal: het winnende Songfestivalnummer van 1974. En bedankt, Sanders. Geen wonder dat dat festival altijd zo’n Oostblok-feestje is: er zit hier iets in de lucht. Het leeft hier gewoon!